Ձեռք ձեռքի տված վերահսկենք մեր միջավայրը

Կերչի նեղուց

Եկեք մի պահ պատկերացնենք, որ մեր շատ սիրելի Երկիր մոլորակի վրա մնացել է մեկ ծառ հատել, մեկ շունչ քաշել, մի կում ջուր խմել, աղտոտված սնունդ օգտագործել, որից հետո գիտեք ինչ կլինի: Հրաշալի է այնպե՞ս չէ: Երեւի կմտածեք, թե ինչ եմ ասում: Բայց երեւի մարդկանց մեծամասնությունը այսպես է կարծում, որ Երկիր մոլորակը օրեցոր նկարագրված վիճակին է մոտենում: Ու՞ր են այն բազմաթիվ անտառները, այգիները, պուրակները, որտեղ  իրենց մանկությունն էին անցկացնում մեր ծնողները, որոնց մասին անվերջ պատմում են մեր ծնողները, տատիկ-պապիկները: Ու՞ր են Աստծո ստեղծած գեղեցիկ, ականակիտ գետերը, լճերը, ծովերը… Նրանք արդեն կեղտոտվել են, հարստացել բազում վտանգավոր հիվանդությունների հարուցիչներով, մակաբույծներով: Ինքս հետաքրքրվում եմ մակաբույծներով եւ անհասկանալի հիվանդություններով, ու երբ ժամանակ եմ ունենում, անպայման մի հաղորդում եմ դիտում: Իսկապես շատ են դեպքերը, երբ մարդիկ գնում են հանգստանալու եւ տուն են վերադառնում իրենց կցած մի ահավոր հիվանդություն, կամ մակաբույծ: Մի դեպքը շատ է տպավորվել: Կինը, ով ապրում էր ԱՄՆ-ում, գնացել էր Աֆրիկա հանգստանալու: Տուն վերադառնալուց մի ամիս հետո իր մոտ սկսել էր ցան առաջանալ, որն ի դեպ նման չէր այն ցանին, ինչին մենք հաճախ առնչվում ենք: Բազմաթիվ մասնագետների մոտ այցից հետո պարզվեց, որ իր օրգանիզմում մակաբույծ էր հայտնվել այն ժամանակվանից, երբ նա լողացել էր այնտեղի  լճակներից մեկում (լճակի անունը չեմ հիշում):
Մարդկային դաժանությունը գագաթնակետ չունի: Ամեն օր հազարավոր անասուններ են սպանդանոցում կնքում իրենց մահկանացուն, որպեսզի բավարարեն մարդու սննդի պաշարի մի մասը: Ճիշտ է, մարդը բացի բուսակերից, նաեւ գիշատիչ է, պետք է սնվի մսով, բայց այն քանակով, ինչքանը կհերիքի իրեն: Իսկ մարդկային ագահության արդյունքում հայտնվում են «Կարմիր գրքեր», որոնց մեջ զետեղվում են արդեն հաշվելի թվաքանակով կենդանիներն: Նրանք տարվում են արգելանոցներ, որպեսզի շատանա իրենց թվաքանակը, բայց մարդիկ միեւնույնն է, արգելված է, թե ոչ, որսում են եւ

Կոշ

այդպիսով վերջ դնում կենդանական աշխարհի հրաշքներից մեկի բազմացմանն ու զարգացմանը:
Ամեն ինչի մասին էլ գլոբալ վերցրած հեշտ է խոսել, բայց այլ է պատկերել էկոլոգիական վիճակը քո բնակավայրի:
Երեւի իմ քաղաքամայր Երեւանում ամենատարածված խնդիրներն են օդի, ջրի(գետերի, լճերի, վտակների) աղտոտվածությունը, ոչ հարուստ սննդանյութերով սնունդը, խիտ բնակեցված բնակավայրերը, մեքենաների մեծ խտությունը:
Ամեն օր օդ արտանետվող զանազան գազերը աղտոտում են բնակավայրիս օդը: Օդն այնքան աղտոտված է իմ բնակավայրում, որ անձրեւից հետո մաքուր օդ շնչելն արդեն երազանքի պես մի բան է: Աղտոտված օդից բազմաթիվ հիվանդություններ, ալերգիաներ.. Մի՞թե այսպիսի մթնոլորտային պայմաններում ենք ուզում ապրել:
Հայաստանի հարստություններից է մեր անմահական ջուրը, որի նմանը տարածաշրջանում հաստատ չեք գտնի: Իսկ ի՞նչ ենք անում մենք: Կառուցում են սխալ նախագծված ՀԷԿ էր, աղբը գցում ենք գետերի մեջ, մի խոսքով անում ամեն ինչ, որպեսզի Հայստանն էլ մի օր դառնա սակավաջուր(խմելու տեսանկյունից):
Սննդանյութերը…մեր էներգիայի աղբյուրը… մեր օրգանիզմի «շինանյութը»… Մի՞թե դա էլ ենք աղտոտում: Այո՛: Դա էլ է վտանգված: Ոչ հարուստ սննդանյութերով, ԳՄՕ-ով հարուստ սննդանյութերը եկել են փոխարինելու այն ամենին, ինչը բնական է եւ օգտակար: Բազմաթիվ պարարտանյութերը, որոնք թունավորում են ոչ միայն պտուղները, այլ նաեւ հողը:

Արեւմտյան Հայաստան

Այս ամենը իրար գումարած ստացվում է, որ մեր օրգանիզմը արդեն չի ստանում այն ամենն, ինչ պետք է իրեն ճիշտ գոյատեւման համար:
Խիտ բնակեցված թաղամասերը, մեքենաների մեծ խտությունը… Սրանք էլ ֆիզիկական աղտոտվածությունն են: Չէ որ մարդկանց մեծ ամբոխը, մեքենաները մարտկոցների աշխատանքը խցանումների ժամանակ առաջացնում են աղմուկ, որը նույնպես ազդում է մարդու, եւ ոչ միայն մարդու առողջության վրա:
Մի՞թե մոռացել էի աղբի հիմնախնդրի մասին: Այն  աղբակույտերի, որոնց մոտով անցնում ենք մեզանից յուրաքանչյուրս, որոնք շաբաթներով չեն հավաքվում աղբատար մեքենաների կողմից:
Այս գործոնները քաղցկեղածին բնույթ ունեն: Չնայած, բացի քաղցկեղից, առաջացնում են նաեւ այլ հիվանդություններ: Ու այս գործոնների շնորհիվ բազմաթիվ հիվանդություններ երիտասարդացել են, դարձել բազմաթիվ երիտասարդների, նույնիսկ դեռահասների կյանքի մի մասը: Օրինակ ինչու՞ պետք է մարդը իր դեռահասության տարիքից ունենա շաքարային դիաբետ, կամ չարորակ ուռուցքներ ունենա իր օրգանիզմում, որը դեռ նոր է կազմավորվում հասուն օրգանիզմի:
Շրջակա միջավայրի վերահսկողության՝ մոնիթորինգի արդյունքում համոզված եմ, որ մեր միջավայրը ինչ-որ չափով կարող է բարելավվել: Չենք կարող ամբողջությամբ վերականգնել, քանզի բնությունն արդեն անվերականգնելի վնասվածքներ կրել է, եւ, բացի այդ, մարդիկ դժվար թե կարողանան հրաժարվել իրենց որոշ գործառույթներից: Սակայն սահմանափակելով որոշ գործառույթներ, կարելի է հասնել որոշակի արդյունքի:

1. Աղբի տեսակավորում, աղբի ժամանակին հավաքում, տեսակավորված աղբամանների շատացում:
2. ՀԷԿ-երի ճիշտ նախագծում:
3. Ջրի տնտեսում:
4. ԳՄՕ-ով քիչ հարուստ սնունդ:
5. Պարարտանյութերի սահմանափակված օգտագործում:
6. Օդ արտանետվող գազերի սահմանափակում:
7. Շրջակա միջավայրի պահպանում:
8. Էկոկրթության տարածում:

Ինքս մասնակցում եմ մոնիթորինգին վերափոխելով իմ ներքինը: Ինքս ինձ կրթում եմ, որ չաղտոտեմ միջավայրը, խնայեմ բնական պաշարները, մասնակցում եմ էկոկրթության տարածմանը իմ շրջապատում:

Ամեն մեկս, եթե մեր մեջ սկսենք սերմանել բարեկրթություն, էկոկրթություն, վերափոխենք մեզ, ապա համոզված  եմ, որ մի օր մեր միջավայրը կդառնա ավելի կոկիկ եւ հաճելի:

Նկարների հեղինակը ես եմ:
Դիտեք նաեւ իմ եւ Կարինե Գեւորգյանի հեղինակային վիդեոն (բոլոր մասերը հեղինակային են)